Hayatta her zaman büyük ya da küçük krizlerle karşılaşabiliyoruz. Peki böyle durumlarda çevremizdekilere en uygun şekilde nasıl duygusal destek verebiliriz? Yaşanan duygusal ve psikolojik zorlukların büyümesini nasıl engelleyebiliriz?
PSİKOLOJİK İLK YARDIM NEDİR?
Psikolojik İlk Yardım hem sosyal hem de psikolojik yardımı kapsar ve ciddi kriz olaylarından etkilenen insanlara yönelik insani, destekleyici ve pratik yardımın tedarik edilmesini içerir. Psikolojik ilk yardım, kriz sonrasında hemen yapılan ve kanıta dayalı bir yaklaşım olan psiko-sosyal bakımdır. IASC Acil Durumlarda Ruh Sağlığı ve Psikososyal Destek Kılavuzu (2007), Sphere Kılavuzu (2011) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Ruh Sağlığı GAP Müdahale Kılavuzu (2010) tarafından tavsiye edilmektedir.
Afet ve kriz durumlarının hemen sonrasında yaşanan zorlukların büyümesini engelleyen koruyucu ve destekleyici psikososyal müdahaledir. Kişilerin yaşadıkları duygusal, fiziksel ve sosyal krizlerden doğan risklerden korunmasını, ihtiyaçlarına erişebilmesini ve duygusal bir rahatlama yaşamasını sağlar. Krizden etkilenen kişilere daha fazla zarar vermemek adına bu destek belli etik ve profesyonel ilkeler çerçevesinde verilir.
NASIL UYGULANIR?
- Kriz durumu sonrasında birey ve grupların ihtiyaçlarını tespit ederek önceliklendirmek, Güvenlik ve gıda gibi temel ihtiyaçlara erişimi kolaylaştırmak,
- Krizden etkilenen kişileri bilgilendirerek güvenlik ve kontrol/yeterlilik hissinin artmasına yardımcı olmak,
- Bireylerin ve toplulukların baş etme mekanizmalarını harekete geçirmek,
- Etkili dinleme ile krizden etkilenen kişilerin duygularını ifade etmelerine ve stabilizasyona yardımcı olmak,
- Kişinin kendi içsel ve dışsal kaynakları ile bağlantısını kurmak,
- Krizin etkileriyle baş etmekte çok zorlanan kişileri profesyonel yardıma yönlendirmek.
KİMLERE UYGULANIR?
Afet ve krizden etkilenen her yaştan kişiye bireysel ve grup olarak uygulanabilir. Uygularken yaş, kültür, fiziksel özellikler gibi farklılıkların doğurabileceği farklı ihtiyaçlar gözetilmelidir.
NE ZAMAN ve NEREDE UYGULANIR?
Kriz durumundan sonra güvenli olan herhangi bir yerde (hastane, okul, açık alan vb.) uygulanabilir.
KİMLER UYGULAYABİLİR?
- Travma ve kriz durumlarının insanlar üzerindeki olası etkinlerine dair temel bilgilere sahip, - Etkili ve destekleyici iletişim becerilerine sahip,
- Hassas durumlarda yapılması ve yapılmaması gerekenlere hakim,
- Uygulamalı Psikolojik İlk Yardım Eğitimi almış her birey uygulayabilir.
